«Диапазон» совместно с управлением по развитию языков продолжает серию обучающих публикаций. В этом уроке вы пополните свой словарный запас на тему «В магазине», узнаете, какими бывают имена существительные в казахском языке. Учитесь, общайтесь, развивайтесь!

СӨЗДІК – СЛОВАРЬ

Рас – Действительно

Жеңілдіктер –Скидки

Баға – Цена

Сапа – Качество

Ет – Мясо

Тағы – Еще

Қандай қызмет –Какую услугу

Қызмет көрсете аламыз – Может оказать услугу

Екі қорап қант –Две пачки сахара

Қанша болады? – Итого сколько?

Қайда сатылады? –Где продаются?

Қазір есептеймін – Сейчас посчитаем

Міне, алыңыз –Вот, возьмите

Саудаңызға рахмет – Спасибо за покупку!

Келу – Приходить

Келіп тұрыңыз –Подходите еще

Маған – Мне

Қорап – Пачка

Қант – Сахар

Келі – Килограмм

Күріш – Рис

Керек еді – Нужны

Беріңізші – Дайте

Көкөністер – Овощи

Жемістер – Фрукты

Бөлімде – Отделе

Есептейін – Посчитаю

Сатушы – Продавец

Сатып алушы – Покупатель

Прочтите диалог.

Попробуйте разыграть мини-сценку.

Сатып алушы: - Сәлеметсіз бе!

Сатушы: - Қайырлы күн, келіңіз. Сізге қандай қызмет көрсете аламын?

Сатып алушы: - Маған екі қорап қант, үш келі күріш керек еді.

Сатушы: - Жақсы, міне, алыңыз.

Сатып алушы: - Барлығы қанша болады?

Сатушы: - Қазір есептеймін. Алты жүз жетпіс теңге.

Сатып алушы: - Ал ет бөлімі қайда?

Сатушы: - Ет келесі бөлімде.

Сатып алушы: - Ал жемістер мен көкөністер ше?

Сатушы: - Олар 2-ші қабатта сатылады.

Сатып алушы: - Рахмет, сау болыңыз.

Сатушы: - Саудаңызға рахмет. Сау болыңыз.

ГРАММАТИКА

Зат есім. Жалпы, жалқы есімдер.

Имя существительное. Собственные, нарицательные имена.

Часть речи, котораяобозначает наименование предмета, понятие предмета называется зат есім (имя существительное).

В казахском языке вопрос кім? (кто?) задается только по отношению к человеку, во всех других случаях (по отношению к предметам, животным, явлениям и т.д.) употребляется вопрос не? (что?).

Обобщенные наименования предметов, явлений, живых существ называются жалпы есім (нарицательные имена существительные). Например: қала (город), кітап (книга), сазгер (компазитор), ғылым (наука) и.д.

Конкретные имена, фамилии людей, наименования предметов, отдельных вещей и явлений называются жалқы есім (собственные имена существительные). Например: Ахмет Байтұрсынұлы, Ақтөбе облысы (Актюбинская область), «Диапазон» газеті (Газета «Диапазон») и.д.

Ответьте на вопросы, составьте диалог на тему «В магазине».

1. Сіз дүкенге барасыз ба?____________________________________________________________________________

2. Не сатып аласыз?_________________________________________________________________________________

3. Дүкен нешеге дейін жұмыс істейді?__________________________________________________________________

Дополните предложения, вставьте нужные слова.

Бұл Ануар, ол................................киімді ұнатады. Себебі ол..................................

Бұл .............................................Олар ............................киімді ұнатады. Себебі ..........қызмет етеді.

Бұл Наталья, ол ..................... киімді ыңғайлы санайды. Оның ................... джинси киімдері көп.

Қажетті сөздер - Необходимые слова:

спорттық киім, спортшы, Ануар, Асхат пен Талғат, классикалық киімді, джинсы киімдерді, сәнді, кеңседе, әдемі

3. Впишите жалқы есім в одну колонку, жалпы есім – в другую.

Еліміздің аса көрнекті ғалымы Марғұлан Әлкей Хаканұлы – Қазақстан ғылымының тарих, әдебиет, өнер, археология, этнография, география, архитектура сияқты әр түрлі саласында белгілі ғалым. Қазақстан Республикасының Ұлттық академиясының академигі, Қазақстан Республикасының Мемлекттік сыйлығының лауреаты, профессор Марғұланның «Ежелгі Қазақстан қалалары мен құрылыс өнерінің тарихына», «Қазақтын киіз үйі және оның жасауы» кітаптары бар.

Урок подготовлен ГККП Центр по обучению языкам при ГУ «Управление по развитию языков». По всем вопросам, пожеланиям обращайтесь по тел: 95-41-90 Сабақ аяқталды. Сау болыңыз!